Een van de veel gevraagde onderwerpen om wat over te delen is hoogsensitief zijn en vriendschappen (te onderhouden). Een mooi, maar misschien ook wel confronterend onderwerp waarin ik ervaring en informatie met je ga delen.
Eigen ervaring met vriendschappen
Om gelijk maar met de deur in huis te vallen, zal ik beginnen met mijn eigen ervaring te delen. Ik ga hierin gewoon heel eerlijk zijn. Ik vind vriendschappen moeilijk. Dat ik op de basisschool gepest ben, heeft in het maken van vriendschappen ook niet meegeholpen. Maar dat laat ik voor nu even achterwege.
Extreem verlegen
Als jong meisje werd ik altijd als extreem verlegen bestempeld. Durfde bijvoorbeeld niet aan familie te vragen of ze wat wilde drinken. Op school was ik ijverig en deed een klasgenoot iets waar ze mij dan de schuld van gaven. Dan kwam ik niet in ‘opstand’. Dan ving ik de straf op, al voelde dat al zwaar onterecht. Ik had wel een paar vriendinnetjes waar ik weleens ging spelen, maar heb me altijd anders gevoeld.
Mijn ouders lieten mij op de scouting gaan en daar kreeg ik uiteindelijk twee vriendinnen. Beide zaten op een andere school. Maar vriendschappen sluiten in mijn eigen klas vond ik toch lastig. Uiteindelijk mochten deze twee meiden naar de bovenbouw op de scouting en bleef ik alleen achter in de onderbouw. Waardoor ik de meiden een soort van uit het oog verloor.
De middelbare school
De brugklas deed ik op een HAVO school. Ik zat met een klein groepje uit de oude klas in de nieuwe klas. En besloot voor mezelf dat ik deze kans greep op nieuwe vriendschappen op te bouwen. Dat lukte redelijk snel, maar al snel kwam een soort jaloezie om de hoek kijken van mijn kant, waardoor ik die vriendschappen ook weer verloor. Als ik nu terugkijk op die periode was mijn verwachtingspatroon van een vriendin ook niet realistisch. Na de HAVO ging ik uiteindelijk 3 jaar naar de MAVO. Weer opnieuw starten op een nieuwe school. Ook daar maakte ik dezelfde fout als op de HAVO. Ik verwachtte meer van mijn vriendinnen. Dus vriendschappen kwamen en gingen. Een enkele vriendschap bleef hangen.
Beroepsonderwijs
Ik besloot dat ik helemaal opnieuw wilde beginnen op het beroepsonderwijs en ging naar een MBO school een stuk verder weg. Ik was de enige van school die deze opleiding ging doen, dus kon hoopte ik snel een nieuwe start maken. Maar ook dat ging niet helemaal zoals ik gehoopt had. Ik was nog steeds ‘verlegen’. Vond het lastig. Het was zelf op een moment zo erg dat ik helemaal alleen stond. Wat heb ik me in deze tijd eenzaam gevoeld. Toen er een jonge dame uit de regio nieuw in de klas kwam, heb ik me een beetje aan haar vast geklampt. Hoopte op die manier toch een beetje gezien te worden. En wat was ik blij dat dat ook lukte. Ook al hadden we allebei een heel ander leven. Ook sprak ik nog steeds met mijn “scouting” vriendin af. Hoewel dat ook wel weer wat minder was in die tijd.
In mijn volwassen leven
Na het beroepsonderwijs ben ik gelijk gaan werken. Inmiddels was ik als vrijwilliger bij de scouting terecht gekomen. Kreeg ik nieuwe en leuke vriendschappen. Maar ook dat veranderde in de loop der jaren door verschillende omstandigheden. De rode draad in alles was en is de verwachtingspatroon. De paar vriendinnen die ik heb, gaan in golfbeweging. Er zijn periodes dat ik mijn vriendinnen amper zie of spreek of zelfs het contact echt verwatert. Om toch weer op te bloeien.
Toen ik mijn man leerde kennen, kreeg ik er van zijn kant een vriendengroep bij. En heel eerlijk, ik weet helemaal niet wat ik daar mee aan moet. En dat is niet om ze te beledigen, maar ik vind dat oprecht gewoon heel moeilijk om me in zo een groep te bewegen. Ik klap gewoon helemaal dicht als de hele groep bij elkaar is. Dan sta ik daar maar een beetje te staan luisteren. De verschillende soorten gesprekken door elkaar heen, kan ik dan ook niet meer volgen. Probeer me dan maar te focussen. En ben dan het hele gesprek aan het volgen en verwerken, waardoor ik dan ook geen wedervragen stel of reageer op wat wordt gezegd.
Een op een vriendschappen
De een op een vriendschappen is dan wel meer aan mij besteed. Ik heb gewoon een paar lieve ‘losse’ vriendinnen. Ik spreek ze niet veel. Maar de tijd die ik met ze één op één heb, probeer ik dan ook met volle overgave van te genieten. En soms zou ik gewoon willen dat ik me ook zo makkelijk kon bewegen in een grote groep. Inmiddels heb ik dat wel los gelaten dat ik meer van de één op één ben. En dit is zeker niet om de vriendengroep te beledigen, want ook die groep heeft een speciaal plekje in mijn hart. Maar ik ben gewoon ik, de dame die gewoon niet zo veel verteld, maar alles opneemt en geniet in stilte.
Het onderstaande stripje van Hoogsensitief Leven op instagram is precies omvat eigenlijk precies mij in vriendschappen. En geloof me ik voel me soms zo rot dat ik niet die vriendin kan zijn die ik ooit voor ogen had, maar dat lukt soms gewoon echt niet.
Hoe zit het dan met je partner?
Op het moment van schrijven van dit blog ben ik 14 jaar samen met mijn man. In het begin van onze relatie hebben we echt moeten zoeken naar de verwachtingspatronen van elkaar. En gelukkig stond hij daar voor open. Sinds we in 2016 erachter kwamen dat ik hoogsensitief ben, heeft dit wel geholpen om mij beter te begrijpen. Voor ons allebei vielen puzzelstukjes in elkaar. En nog is de verwachtingspatroon van mijn kant te hoog verwacht. Dan hebben we daar gewoon open en eerlijk een gesprek over. En als ik dan weer eens beren op de weg zie, weet hij mij weer bij mijn positieve te krijgen. En andersom vraagt hij mij hulp als er dingen uit gevoel gedaan moeten worden. We helpen elkaar op onze ‘zwakke plekken’ en versterken elkaar op onze kwaliteiten.
HSP en vriendschappen door de deskundigen beantwoord
Veel deskundigen komen in hun praktijk veel hoogsensitieve personen tegen die over vriendschappen beginnen. Ze zijn vaak teleurgesteld in vriendschappen en ervaren een afwijzingsgevoel. Dat laatste wordt ook afwijzingsgevoeligheid genoemd. Vaak spiegelen hoogsensitieve mensen de vriendschap met zichzelf. Zoals zij zich gedragen in een vriendschap willen ze van de ander ook terugverwachten. Alleen blijkt die spiegeling niet het realistische beeld.
Ook heb je als hoogsensitief persoon andere behoefte dan een niet HSP. Jij hebt bijvoorbeeld meer rust nodig. Maar je kan ook het gevoel hebben dat jij je aanstelt of overdrijft. Maar vergeet daarin niet dat jij dingen anders ervaart. Je denkt dieper na over bepaalde onderwerpen. Of je hebt behoefte om over ‘zware onderwerpen’ te praten. Terwijl een vriend(in) juist een luchtig onderwerp wil bespreken. Gewoon even gezellig over koetjes en kalfjes.
Een valkuil voor een hoogsensitief persoon is juist dat je vooral gericht bent op een ander, de harmonie met elkaar. Daarbij cijfer je jezelf weg en ligt overprikkeling op de loer. Dan worden vriendschappen energie vreters. En jouw antennes pakken nu eenmaal snel de emoties van een ander op.
Het is als HSP belangrijk dat jij in vriendschappen ook laat weten wat je nodig hebt. De ander voelt dat namelijk niet aan. Ga open en eerlijk het gesprek aan en verzacht dat niet. Ga je het verzachten dan raak je alsnog teleurgesteld in vriendschappen. Dus spreek uit wat je nodig hebt, wat je van een vriendschap hoopt of wat je verwacht van een vriendschap.
Tips voor HSP
Wees lief voor jezelf. Als je lief bent voor jezelf straal je dat uit en dat maakt het ook makkelijker om vriendschappen te sluiten. Ook helpt het om gelijkgestemde te zoeken, maar wees je er wel van bewust dat iedere HSP anders is. En daar dus ook verschillen in zijn. Durf te kiezen voor kwaliteit in plaats van kwaliteit. Iets met beter een zwaluw in de hand dan tien in de lucht. Ga dingen doen met een vriendin die jullie allebei leuk vinden. Denk aan samen wandelen of thuis een film of serie kijken.
Voor het informatieve gedeelte over HSP en vriendschappen heb ik bronnen moeten raadplegen. Dit zijn:
Ook ik als niet-HSP vind vriendschappen maar moeilijk. Idd de verwachtingen die je hebt, en de onzekerheid om niet ‘goed genoeg’ te zijn. Of dat de ander mij niet zo leuk vindt als ik hen. Je hebt het mooi en eerlijk opgeschreven Inge ❤️
Het is een hele mooie blog geworden Inge. Ik ben ook meer voor één op één vriendschappen. Dat voelt fijner en is helemaal oké