Soms frustreert het om te horen dat kinderen zo lekker kunnen uitslapen. Ik kan er bijna de klok op gelijk zetten dat onze kinderen vroeg wakker worden. Is dit hun biologische klok omdat ze als baby vaak vroeg uit bed moesten omdat wij moeten werken of is er een verband met hoogsensitiviteit? Ik ging op onderzoek uit en dat wat ik vond en in combinatie met onze eigen ervaring deel ik graag in dit blog. En onthoud, je bent niet de enige die hier tegen aan loopt.
Onze vroege vogels
Of we nu vrij zijn of moeten werken en de kinderen naar school? Het maakt niet uit. Onze zelf geproduceerde wekkers maken ons meestal wakker tussen 6:00 uur en 6:30 uur. Dus dat is echt pluk de dag. En er zijn dagen bij dan staat de vijf nog in de klok.
Rustig wakker worden
Iedereen heeft zijn of haar eigen ruimte nodig om rustig wakker te worden. Daarom is de afspraak dat we iemand rustig wakker laten worden. Of dat nu een broertje of zusje is of papa of mama. Maar dat kan best lastig zijn voor een hoogsensitief kind met een sterk eigen wil. Voor 7:00 uur mogen ze niet naar beneden of op elkaars kamer komen. Ze moeten zich dus op hun eigen kamer vermaken.
Ook de avond is soms best een dingetje
Naast dat de kinderen vroeg wakker worden, is het in slaap komen ook een dingetjes. Na een drukke dag, de eerste dag school na de vakantie of bijvoorbeeld de aanloop naar een verjaardag kan ik er ook de klok op gelijk zetten dat de kinderen moeilijk in slaap vallen. Ze komen dan vaak nog een keer of wat naar benende en voor 21:00 uur slapen ze niet. Vaak moeten we er dan ook nog even blij blijven zitten. Door de verbinding met ze te zoeken na zo’n prikkelrijke dag vlot de slaap wat makkelijker.
Gebroken nachten
We dachten dat we nu we geen baby meer in huis hebben dat we vrijgesproken waren voor de gebroken nachten. Maar niets is minder waar. Met regelmaat, en zeker rondom de volle maan, hebben we gebroken nachten. De oorzaak daarvan zijn intense dromen en nachtmerries.
Niet alleen bij de kinderen
Ik heb het nu alleen over de kinderen, maar ook ikzelf ervaar na een drukke dag of week dat ik moeilijk in slaap kan komen. Of naar een spannend moment toe leef. Steevast voordat we op vakantie gaan of met de vrienden/familie een weekend weg gaan, dan slaap ik heel onrustig. En volle maan is voor mij een trigger om slechter te slapen en intenser te dromen.
Als ik wakker word gaat mijn hoofd gelijk aan. In het begin hebben mijn man en ik daar heel erg aan moeten wennen. Hij is geen ochtendmens en ik sta gelijk aan. Ik kan daarna zelden meer in slaap komen. Het gevolg daarvan is dat ik zeven dagen in de week tussen 6:00 uur en 6:30 uur wakker ben. Een keer in de twee maanden heb ik even een inhaal moment en kan ik ineens uitslapen tot 9:00 uur.
Een miracle morning zou voor mij ook echt geen optie zijn. Met kinderen die zo vroeg wakker zijn, zou dat betekenen dat ik rond de klok van 4:00 uur iedere ochtend moet gaan opstaan.
Welke slaapproblemen zijn er bij hoogsensitieve kinderen?
Diverse bronnen verwijzen naar een onderzoek door Esther Bergsma. Daaruit blijkt dat maar liefst 70% van de hoogsensitieve slaapproblemen heeft. Dit kan variëren van moeilijk inslaap vallen, vroeg wakker worden en problemen met doorslapen. Maar ook intense dromen en nachtmerries kunnen wat met hoogsensitieve kinderen doen.
Vroeg wakker worden bij hoogsensitieve Kinderen
Ook blijkt dat een deel van de hoogsensitieve kinderen tot 9 jaar vroeg wakker worden. De oorzaak hiervan kan komen door een een overactief denkproces dat meteen na het ontwaken begint. Bij dit proces wordt ook adrenaline aangemaakt wat opnieuw in slaap komen bemoeilijkt.
Doorslaapproblemen
Problemen met het doorslapen wordt vaak in combinatie gezien met bang zijn in het donker, kinderen die zich er alleen voelen en levendig dromen. Mogelijk kan het dromen een manier zijn waarop kinderen de prikkels van de dag verwerken.
Moeite met slapen op een andere plek
Zowel hoogsensitieve volwassenen als kinderen kunnen slaapproblemen ervaren als ze op een onbekende locatie zijn. Denk bijvoorbeeld aan op vakantie zijn, een logeerpartijtje of tijdens een kamp van een vereniging. De andere omgeving, ander beddengoed, andere (omgevings)geluiden kunnen ervoor zorgen dat je meerdere malen per nacht wakker wordt. Na een paar nachten wen je aan de nieuwe omgeving en verbetert de slaap.
Toch is slaap heel belangrijk voor hoogsensitieve kinderen
Als je moeilijk in slaap komt of veel wakker bent doordat je de wereld zo intens beleeft is het wel een dooddoener om te zeggen dat slaap wel heel belangrijk is. Toch verwerkt het brein de prikkels tijdens de slaap. En met een goede nachtrust zorgt het ook nog eens voor een goede emotionele balans.
Hoe creëer je een goed slaapritme?
Ik ben geen slaapcoach, maar wil wel graag delen wat voor ons hielp. Een vast bedritueel geeft hier een stukje ontspanning aan de kinderen. Maar niet alleen aan de kinderen, ook aan mezelf. Ook gaan ze hier redelijk vroeg naar bed. Zo maken ze voldoende slaapuren. Het maakt hier namelijk niet uit of ze om 22:00 uur of 19:00 uur naar bed gaan. Ze zijn altijd tussen 6:00 en 6:30 uur wakker.
Ook gebruiken wij een slaaptunnel voor de kinderen. De diepe druk zorgt dat ze rustiger slapen, sneller in slaap vallen en daardoor ook beter de prikkels kunnen verwerken. Wij zijn op de slaaptunnel uitgekomen nadat we eerst een verzwaringsdeken hebben geprobeerd.
Andere hulpmiddelen
Naast de slaaptunnel of het verzwaringsdeken zijn er ook nog eventuele andere hulpmiddelen die jou of je hoogsensitieve kind kunnen helpen om te slapen.
- slaapmasker
- White noise apparaat
- een invulboekje om de dag door te nemen
- De piekerballon
- kindermeditaties
Tips voor jou
Naast de hulpmiddelen kan je ook wat praktische tools gebruiken om beter te kunnen slapen.
- een vast bedritueel zorgt naast ontspanning ook voor minder prikkels. Doordat het routine is hoeft je brein geen nieuwe prikkels meer te verwerken.
- Neem de tijd om met je kind de dag door te nemen. Begin daar ruim op tijd mee. Ongeveer een uurtje voordat ze gaan slapen. Zo kan je alvast wat piekermomenten weghalen. Ook voor jezelf is het goed om de dag voor jezelf door te nemen. Pak een schriftje en schrijf wat dingen voor jezelf op. Door het op te schrijven raak je ballast kwijt.
- Kies voor een ontspannen activiteit voor het slapen gaan. Ga op een spijkermat liggen, leer de voeten van je kind masseren of luister naar een meditatie of rustgevende muziek.
- Wees bewust dat de gemoedstand van een gezinslid invloed kan hebben op de hoogsensitieve persoon in het gezin. Kalmte is dus wel van belang.
- Lea Hendriks, deskundige hooggevoeligheid
- Psychogoed
