Faalangst komt regelmatig voor bij hoogsensitieve mensen, maar sowieso komt angst veel voor bij een HSP. De afgelopen weken zat faalangst mij in de weg op weg naar mijn examen. Maar wat is faalangst en wat doet het met je. Met deze blog wil ik je mijn verhaal vertellen, maar ook wat meer over faalangst vertellen. Lees je mee?
Wat is faalangst?
Eigenlijk zegt het woord het al faalangst is de angst om te falen. Bang zijn om iets niet goed te doen. Het is een gevoel dat je krijgt op het moment dat je een prestatie moet leveren. Dat beperkt zich niet tot een examen, maar kan ook bij een wedstrijd of een optreden zijn. Ook kan faalangst optreden als je de lat voor jezelf te hoog legt. Je moet een hoger cijfer halen of juist een betere tijd dan een ander. Het komt dus niet alleen voor bij examens, maar kan dus ook om iets kleins gaan zoals een gesprekje.
Lees ook: Zelfvertrouwen hoe vergroot je dat voor HSP-ers?
Waaraan herken je faalangst?
Faalangst komt niet alleen voor bij jongeren en kinderen, maar ook bij volwassenen. Deze laatste groep heeft door de jaren heen er wellicht manieren gevonden om het te verbloemen. En de ‘symptomen’ van faalangst zijn niet voor iedereen gelijk. Maar de volgende symptomen zou je kunnen ervaren als je faalangst hebt
- Hoofdpijn
- Piekeren
- Vermoeidheid
- Slecht slapen
- Trillen
- Een druk/vol hoofd
- Stijve nek
- Zweten
- Klamme/ zweterige handen
- Hardkloppingen
- Gevoel van stress
Hoe ontstaat faalangst?
Faalangst kan je niet alleen krijgen van de druk van buitenaf die je opgelegd krijgt om te presteren. Ambitieuze mensen, maar ook mensen die de lat voor zichzelf erg hoog leggen kunnen zichzelf die druk om presteren op leggen. Soms kan je gewoon niet voldoen aan dat wat je van jezelf verwacht. Dat kan ervoor zorgen dat je faalangst ontwikkeld. Bij kinderen komt de faalangst vaak voort uit door de verwachtingen van anderen waaraan ze niet kunnen voldoen.
Komt het vaker voor bij hoogsensitieve personen?
Deze vraag moet ik helaas met een ja beantwoorden. Hoogsensitieve personen zijn extra vatbaar. Dit komt omdat we onszelf zien in door de ogen van een ander, we kritisch zijn en daardoor snel vanuit het negatieve tegen iets aankijken.
*) Bron
Mijn eigen ervaring
Wellicht volg je mij op de social media. Daar heb je kunnen zien dat ik de afgelopen maanden druk bezig ben geweest met een studie voor mijn werk in loondienst. Het diploma dat ik moest halen bestond uit drie onderdelen. Twee modulen opdrachten en een examen. De module opdrachten rondde ik af in mei 2018 en mei 2022. Voor mei 2023 moest ook het laatste deel binnen zijn om het diploma te kunnen behalen. Dus startte ik na de zomer met de laatste cursus. Naarmate de cursus vorderde hoe meer ik spanning begon te krijgen. Ik neem je mee naar de afgelopen paar weken.
Even terug in de tijd
Wanneer de faalangst echt is gekomen weet ik niet, maar was voor bijvoorbeeld voor een spreekbeurt altijd zenuwachtig. Het is zelfs een keer gebeurt dat ik in de klas op het MBO een spreekbeurt moest houden. Degene voor me, deed het zo goed, dat ik blokkeerde en het niet meer kon. Ik had voor mezelf, door diegene voor me, zo de lat hoog gelegd dat ik er niet meer tegenop kon boxen. Uiteindelijk heb ik met twee klasgenoten en de docent na de les alsnog de spreekbeurt gedaan.
Later, eenmaal aan het werk, deed ik een examen voor mijn werk. Ik zakte op 0,05 punt. Ik heb toen bezwaar ingediend en uiteindelijk geslaagd met een 5,5. Toen ik in het proces van bezwaar zat heeft een collega toen nog eens gezegd. Als je dit diploma niet eens kan halen, dan hoef je niet eens aan die ander te beginnen. Dat is namelijk moeilijker dan die je nu hebt gedaan. Zou er maar niet aan beginnen.
Ook interessant: Het nut van beren op de weg bij hoogsensitieve mensen
De lessen
Voor dit examen had ik lessen aangevraagd, zodat je weet waar je met het examen op moet letten. Samen met een groep van 12 collega’s hadden we ons opgegeven voor deze studie. De eerste les begon de docent al met de mededeling dat het oké was om fouten te maken. Juist daarom zaten we bij deze cursus. Dus roep vooral als je het antwoord weet, dan konden we met elkaar in gesprek. Ik gaf antwoord op een van zijn vragen en het eerste wat ik te horen kreeg was: iets met de klok en de klepel. Bam, daar had ie me gelijk te pakken. Op de verkeerde manier. Ik was gelijk klaar met de lessen, maar had nog 17,5 lesuren te gaan. Uiteindelijk heb ik dat wel kunnen parkeren.
Studeren en examen aanvragen
Tussen de lessen door was ik me al aan het voorbereiden op mijn examen. Ik had nog geen examendatum op dat moment, maar ik ben niet van het laatste moment beginnen. Dus ik begon alvast met samenvatten. Mijn manager vertelde me dat ik beter zo snel mogelijk na de laatste les examen moest doen en wel voor de kerst. Mijn antwoord daarop: ik ga met mijn examenvrees en perfectionisme in discussie. Uiteindelijk heb ik er op aanmoediging van een collega en mijn man besloten om na de laatste les gelijk het examen aan te vragen voor de week voor kerst.
Voorbereiding op het examen
Tijdens het leren deed ik wat oefenvragen, want die zijn er voor dit examen niet zo heel veel. Het samenvatten werd hem niet, want dat duurde te lang. Ik gebruikte de tijd dat de jongste ging wennen op school en de turntrainingen van de oudste om te studeren. Dan had ik de kinderen niet om me heen en kon ik in alle rust aan de slag gaan. In de avond maakte ik oefenvragen.
In de aanloop naar het examen
Hoe dichterbij het examen kwam hoe zenuwachtiger ik werd. Hoofdpijn, trillen, onrustig slapen. Zijn zomaar wat dingen waar ik tegenaan liep de afgelopen weken. Thuis was ik niet de gezelligste meer en merkte zelfs dat ik tijdens mijn werk steeds vaker fouten ging maken, onrustiger werd en dingen harder binnen kwamen dan anders. Kon mijn werk niet meer bij mijn werk laten. Vergat thuis dingen, terwijl de planning me altijd goed weet te helpen. Ook werd ik regelmatig midden in de nacht wakker en daarna stond ik gelijk aan. De gedachtestroom bleef lopen en ik kon mijn overdenkingen niet meer uitzetten. Gevolg om 3 uur in de nacht klaar wakker zijn en niet meer kunnen slapen. Zwaar overprikkeld was ik de afgelopen periode. Ik raakte overprikkeld door mijn eigen gedachten en zenuwen.
Het examen
De dag van het examen was verschrikkelijk. Na een verschrikkelijke nacht moest ik eerst nog werken. Ik meldde bij mijn collega’s dat ik even een paar uur weg was voor een examen. Ondanks dat drie collega’s hadden gezegd dat ik met mijn kennis en kunde het examen makkelijk kan doen (ook zonder leren) nam dit de faalangst niet af. Ik was bloed nerveus. Gezicht strak gespannen. Het overleg heb ik overgeslagen en een collega belde voor het overleg nog op. Ik was zo gespannen dat ik in tranen uitbrak. Blij dat die collega weet hoe ik in elkaar steek en dat ik dit even nodig had.
Onderweg in de auto werd ik even iets rustiger, omdat ik op de weg moest focussen en geen tijd had om na te denken. Bij de examenlocatie is het lastig parkeren en de parkeergarage waar ik wilde parkeren was vol. Uiteindelijk na 10 minuten zoeken in de wijk vond ik een plekje en moest een soort van doorlopen. Man daar waren de zenuwen weer, bang om te laat te komen. Maar ook dat ik mezelf de lat te hoog legde. Hoe erg is het nou als je het niet in een keer haalt.
Uiteindelijk was ik op tijd op de locatie en mocht zelfs voor tijd al beginnen. Het examen ging als een speer en stond ook zo weer buiten (lang leven multiple-choise).
Na het examen
Terwijl ik onderweg naar huis ging, kwam de uitslag al binnen, geslaagd. Wat een opluchting. Toen kwam de ontlading. Ik kreeg pijn in mijn benen, maar was ook uitgeteld. Het examen had zoveel impact op mijn lijf. Alsof ik een paar kilo van mijn lijf ontdeed, de last van het examen. En nu ben ik vooral verkouden. Al die spanning zorgt ook voor een verminderde weerstand. De faalangst doet veel met me. Gelukkig heb ik een aantal dagen vrij, zodat ik bij kan komen van wat de faalangst met me heeft gedaan.
Wat lastig om dit gevoel te hebben. Ik heb er soms ook last van. Maar kijk, je hebt het prima gedaan. Fier op je!