Het is niet het leukste item om hier te bespreken, maar wel een item dat ik bespreekbaar wil maken. Namelijk hoogsensitieve mensen en narcisme. Waarom ik dit bespreekbaar wil maken? Hoogsensitieve mensen zijn namelijk een makkelijke ‘prooi’ voor narcisten.
Wat is een narcist?
Grote kans dat je weleens gehoord heb van de term narcisme of narcist. Maar wat is het nu eigenlijk precies.
Narcisme is een persoonlijkheidsstoornis. Een narcist is iemand die zich in de extreme vorm zichzelf groot maakt. Ze vertellen graag over hun geweldige leven, alle grote plannen voor de toekomst en dat ze uitzonderlijk goed zijn. Ze hebben vaak bewondering en aandacht nodig om zichzelf goed te voelen. En ze vinden zich vaak beter dan andere.
Typische kenmerken voor een narcist
Hoewel het lastig is om een narcist te herkennen zijn er toch wel typische kenmerken. Een aantal op een rij:
- Ze vinden zich meer bijzonder dan ieder ander en laten dat ook graag merken. Een groot ego hebben.
- Constant bewonderd worden en daar dan ook enorm van genieten.
- Verslaafd aan aandacht krijgen.
- Gebrek aan empathie, emoties, berouw en schuldgevoel
- Zogenaamd charmant zijn.
- Agressief gedrag vertonen.
- Macht willen hebben.
- Heel jaloers zijn
Ingewikkelde materie
Narcisme is iets ingewikkelds en daarom ook niet zo gek dat het meestal niet snel ontdekt wordt. Want naast de hiervoor genoemde symptomen zijn narcisten vaak eenzaam, kwetsbaar en voelen ze zich enorm minderwaardig. Ze kunnen heel slecht tegen afwijzing. En geef je ze een standje over hun gedrag, dan denken ze vaak dat je ze onderuit haalt. Vaak reageren ze dan extreem boos. Daarmee verbergen ze de emoties onmacht, onzekerheid en schaamte die ze enorm voelen.
Openlijke en verborgen narcisme
Hiervoor hebben we het voornamelijk over de openlijke narcisme gehad. Maar er bestaat dus ook de verborgen kant. Waar de openlijke narcist vaak zich arrogant en extra zelfverzekerd voordoet, lijkt een verborgen narcist zich eerder onzeker en breekbaar te voelen en uit zich vooral passief. Toch is de verborgen narcist net zo egocentrisch, veeleisend en manipulatief. Door het passief optreden krijgen ze niet altijd de bevestiging en waardering die ze vinden dat ze die verdienen. En om dat dan toch te krijgen gaan ze op een slimme, maar gemene manier te werk.
Ontbreken van empathie
Ze stellen zich vaak zogenaamd kwetsbaar op, maar dat is om ze laten je geloven dat ze zich aan je binden. Ze handelen vaak uit eigen belang door zich zogenaamd begripvol of invoelend op te stellen. Alleen de empathie ontbreek. Ze kunnen het zich helemaal niet voorstellen hoe het voor een ander voelt.
Macht hebben
De verborgen narcist kan slecht tegen kritiek en voelt zich vaak onbegrepen. Maar voelt zich wel veilig als ie macht heeft over anderen. Ze hebben ook vaak stroeve of onpersoonlijke relaties met mensen om zich heen. Eigenlijk is het net een kameleon, ze passen zich aan aan de persoon die ze tegenover zich hebben. Iedereen beschrijft de verborgen narcist qua karakter anders.
Narcistisch ouderschap
Hoewel er voor je kind zijn, ze mentale support geven, structuur aanbieden zo gewoon zijn, is dit voor een narcistische ouder niet vanzelfsprekend. Een narcistische ouder zorgt ervoor dat het voor de buitenwereld lijkt alsof ze zo’n mooi gezin zijn. Maar in de werkelijkheid is dat niet zo. Binnen in het gezin wordt het kind eerst met bijvoorbeeld cadeaus overladen en vervolgens over hetzelfde cadeau vernedert. Ook gebeurt het dat deze ouder altijd verwijst naar zichzelf. Als een kind een goede baan heeft, dan ligt dat niet aan het kind, maar aan het feit dat zij ervoor gezorgd hebben dat het in de boeken zat. Een narcistische ouder zorgt er ook voor dat het kind zich gedraagt zoals de ouder wil. Doet het kind het niet, dan wordt het gestraft of er vind zelfs geestelijke of fysieke mishandeling plaats.
HSP en narcisme
Nu de hamvraag wat heeft narcisme met hoogsensitiviteit of een HSP te maken? Veel, want veel hoogsensitieve mensen hebben een relatie of een relatie gehad met een narcistisch persoon. Hoe dat komt? Ze zoeken elkaar onbewust op.
Hoogsensitieve mensen staan er om bekend dat ze graag zorgen, empatisch, verantwoordelijk en loyaal zijn. Deze eigenschappen voeden een narcist, maar zal naarmate de relatie langer duurt om meer ‘voeding’ vragen om zich goed te voelen. Zie het als een verslaving naar aandacht. Hierdoor cijfert een HSP zich totaal weg.
Boeken over narcisme
Er is veel over het onderwerp narcisme te vinden, zowel op het internet en in boeken. Wil je meer lezen over narcisme, dan is misschien een van de volgende boeken de moeite waard om te lezen.
- Narcisme – Nelly de Keye
- Uit de schaduw van narcisme – Marjan de Vries
- Voorbij het narcisme – Mjon van Oers
- Narcisme in relaties – Alice Vlottes en Daan Wienke
- Het gaslighteffect – Robin Stern
