Bij hoogsensitiviteit denk je vaak aan rustige en introverte mensen. Niet alle HSP zijn introvert of rustig. Er zijn verschillende type HSP, zo ook hoogsensitieve mensen die extrovert zijn of juist wel zoeken naar prikkels. Zoals ik ook vaak mijn blogs afsluit en ook mijn social media post, geen HSP is hetzelfde. We zijn allemaal uniek. Toch hebben we allemaal een overeenkomst en dat is de gevoeligheid voor prikkels. Daardoor kun je de soorten hoogsensitiviteit in vier groepen onderscheiden. In deze blog deel ik de vier type HSP.
Basis ‘hygiëne’ voor een HSP
Je ontdekt dat je HSP bent en dat is al een proces opzich. Hoe fijn is het om te weten dat je niet raar bent. Dat er nog meer mensen rondlopen met deze karaktereigenschap. Nu je het weet kan je er bewust mee gaan omgaan. Leren grenzen aangeven. Zoeken naar wat voor jou werkt om te ontprikkelen en ontdekken waarop je op overprikkeld. Als je ook open staat om zelf te willen veranderen, dan kun je echt leren leven met HSP en genieten. Erkenning, veiligheid en houvast, zijn dan ook echt de basis ‘hygiëne’ voor de hooggevoelige mens.
Net als bij kinderen
Als ik dan de basis hygiëne bekijk hier thuis met de kinderen kan ik zo een paar voorbeelden noemen. Erkenning/herkenning geven we door aan te geven dat we zien dat ze bijvoorbeeld boos of verdrietig zijn. Veiligheid geven we ze bijvoorbeeld bij het slapen gaan. Het er even bij blijven zitten tot ze slapen, maar ook vaste rituelen geven veiligheid. Houvast is ons planbord. Zo hebben ze toch een globale planning van de dag/week. Ook volwassenen hebben behoefte aan erkenning en herkenning. Zoek je naar veiligheid en veel HSP hebben belang bij plannen (ik gebruik niet voor niets een bullet journal om alles bij te houden).
Hoe weet ik of ik hoogsensitief ben?
Hoogsensitief en introvert
Op rust, regelmaat en routine teert een introverte hoogsensitieve persoon het beste. Daarnaast doe hij of zij vooral dingen alleen of één op één. Komt tot rust in je eigen wereld. Heb je veel gedachtes, emoties en ideeën. Maar al die gedachtes, emoties en ideeën kunnen er ook voor zorgen dat je overprikkeld raakt. Het doen van activiteiten met of in een grote groep mensen zorgt vaak ook voor flinke overprikkeling.
Hoogsensitief en extrovert
De type extroverte HSP is graag onder de mensen. Ook ben je erg spraakzaam. Toch heb je ook behoefte aan innerlijke rust. Juist door de spraakzaamheid en het onder de mensen willen zijn ligt overprikkeling op de loer. Daarom is het extra belangrijk om goed je grenzen te bewaken en tijd voor jezelf nemen is echt heel belangrijk.
Kenmerkend voor de type HSP introvert
Samenvattend voor het type introverte HSP zijn onder andere deze kenmerken typerend:
- Ze hebben een diepe innerlijke belevingswereld. Anders gezegd ze dromen, fantaseren en overwegen veel;
- Het ultieme oplaadmoment is helemaal alleen;
- Ze houden van rust;
- Ze zijn kritisch ingesteld;
- Van onverwachte dingen zijn ze niet zo fan. Ze willen gewoon heel graag weten waar ze aan toe zijn;
- Liever een gesprek met inhoud, dan een gesprek over het weer. Dan zijn ze gewoon liever stil;
- Ze storten zich vaak niet in onbekende dingen. Zijn meestal terughoudend.
Hoogsensitief, introvert, maar ook op zoek naar prikkels
High sensation seeker is de naam voor de prikkelzoekende HSP-er. Niet zoals de naam doet vermoeden zijn dit mensen die de meest spannende dingen doen, zoals bungy jump. Je zoekt meer naar de afwisseling en de uitdaging. Nieuwe dingen in je eentje ontdekken of samen met één iemand. Al ben je niet op zoek naar nieuwe contacten, maar zit het vooral in de innerlijke belevening. Het nieuwe dingen willen leren over bijvoorbeeld een bepaald onderwerp of op cultureel gebied. Doordat je introvert bent en toch ook prikkels zoekt, laat je je snel door je eigen gedachten afremmen. Daardoor kan je dus ook onderprikkeld raken. Overprikkeling ontstaat juist weer door gedachtes, gevoelens of te veel willen doen.
Lees ook: Hoogsensitiviteit is geen modewoord.
Hoogsensitief, extrovert en prikkelzoekend
High sensation seeker is er dus ook nog in de extraverte variant. Activiteiten, druk sociaal leven en uitdagingen, ze kunnen er niet genoeg zijn voor je. Alles is leuk en niets is te gek en je hebt bergen energie. De emoties lopen vaak snel op en moet dan daarna ook echt flink stoom afblazen. Daarna is de rook echt wel weer weg. De overprikkeling ontstaat vaak in dat je te veel doet en daarna helemaal niks meer kan. Dan is de energie ook ineens helemaal weg. Ten opzichte van een niet HSP-er heb je veel meer rust en hersteltijd nodig. Kijk dus goed naar je behoeftes.
Niet introvert en niet extrovert, maar ambivert
Zo veel mensen, zo veel verschillen. Dus ook in de hooggevoelige wereld zijn we niet allemaal hetzelfde. Gelukkig maar, want anders zou de wereld er behoorlijk saai uitzien. Maar naast de introverte en extroverte mensen heb je ook ambivert. Dit zit dus tussen het introverte en het extroverte in.
Wat is strong willed dan?
Als je zoekt op hoogsensitiviteit bij kinderen kom je ook vaak de term strong willed tegen. Toch noem ik die hierboven niet. Of toch wel? Want een hooggevoelig kind met een sterk eigen wil (strong willed) is eigenlijk een high sensation seeker. Eigenlijk is het daarom extra verwarrend dat er voor kinderen gebruik gemaakt wordt voor de term strong willed en bij een volwassenen voor de term High Sensation Seeker (HSS). Ook wordt strong willed weleens hoogstimulatief genoemd. In dit blog lees je daar meer over.
Kenmerkend voor High Sensation Seeker (strong willed)
Samenvattend voor het type HSP HSS/strong willed zijn dit de belangrijkste kenmerken:
- Enorme behoefte aan afwisseling;
- Sterke behoefte om te helpen;
- Graag nieuwe dingen doen/ondernemen of nieuwe uitdagingen aangaan;
- Goed in het inzetten van tegenargumenten (discussie aangaan);
- Enorm graag willen creëren om de wereld om je heen ‘beter’ te maken;
- Leergierig;
- Zelfstandigheid en zelf willen bepalen;
- Veel behoefte aan beweging;
- Lastig vinden om samen te werken;
- Snel uitgekeken op dingen (vooral als je het dan onder de knie hebt hoe iets nieuws werkt);
- Ideeën gelijk willen uitvoeren en niet even willen wachten;
- Bij een dagje niets doen het gevoel hebben van somberheid;
- Geen “nee” willen horen op wat ze willen, slecht tegen kritiek kunnen.
Als HSPster heb ik zowel extraverte en introverte kantjes maar voel eerder ambivert aan. Dat vind ik helemaal niets mis mee.
Ook helemaal prima toch Catherine.