Ik schreef eerder al eens over wat overprikkeling en onderprikkeling is. Maar wist jij dat overprikkeling vier fases kent? Nee, dan is het fijn dat je hier terecht bent gekomen en neem ik je graag mee in de vier verschillende fases.
Hoe herken ik overprikkeling bij mezelf of mijn kind?
De overprikkeling is in vier fases weer te geven. De emmer loopt spreekwoordelijk over. Voor dit voorbeeld gebruik ik geen emmer maar een koffer. Bij fase van overprikkeling 1 is de koffer vol en past er niks meer bij. Je moet erop gaan zitten om hem dicht te krijgen. Bij fase 2 is het eigenlijk proberen er nog gewoon een beetje bij te doen. Zoals een koffer die al vol is toch nog net even die paar schoenen erbij te proppen. Op het moment van fase van overprikkeling 3 vullen we die overvolle koffer toch nog even extra bij, want die spullen hebben ze daar vast niet. Bereik je fase 4? Dan prop je alles erin en puilt de koffer aan alle kanten uit.
Kenmerken per fase van overprikkeling
Iedere fase van overprikkeling heeft zo zijn eigen kenmerken. Alle kenmerken van de eerdere fase kunnen bij een nieuwe fase ook opspelen.
Fase van overprikkeling 1
- Last van de oren
- Geen zin in iets hebben
- Duizelig zijn
- Buikpijn krijgen
- Spanning hebben
- Het gevoel van een knoop in de maag
- Schouders optrekken
- Slechte concentratie
- Het afsluiten van de omgeving
- Dagdromen
- Weinig tot geen geduld hebben
- Irritatie van bijvoorbeeld kleding of geluid
- Moe zijn
- Kortaf
Overprikkelingsfase 2
- Alleen willen zijn
- Slecht slapen
- Erg vatbaar voor verkoudheid
- Tics
- Boos/woedeaanvallen
- Je wordt chaotisch en bent dingen kwijt
- Alles gaat heel langzaam bij de persoon
- Veel hoofdpijn
- Katergevoel
- Gevoel van een overvol hoofd
- Je voelt je onrustig
- Klamme handjes en zweten
- Het wordt lastig om keuzes te maken
Fase van overprikkeling 3
- Alles uit fase 2 maar dan nog een stapje erger
- Ineens in totale paniek raken
- Zwart worden voor je ogen
- Lichtflitsen
- Benauwd worden of hyperventileren
- Hard en schel schreeuwen
- Stampvoeten
- In tranen uitbarsten zonder een reden
- Pijn hebben en toch door blijven gaan
- Fysieke klachten
Overprikkelingsfase 4
- Je wordt gevoelloos
- Verlammend gevoel
- Gedachteloos zijn
- Een leeg gevoel hebben
- Niet meer kunnen praten
- Geen keuzes meer kunne maken
- Verminderde tot geen eetlust
- Zwaar vermoeid zijn
- Kleine prikkels voelen heel groots aan
Van overprikkelen naar ontprikkelen
Het is zo belangrijk dat als je overprikkeld bent je probeert te ontprikkelen. Er zijn veel verschillende manieren om je kind te laten ontprikkelen. Maar ik weet als geen ander dat niet alleen kinderen overprikkeld kunnen raken. Maar jij en ik als volwassenen moeten ook onze spreekwoordelijke koffer of emmer legen. Ook voor volwassenen zijn er meerdere manieren om te ontprikkelen.
Foto van Jan Vašek from Pixabay
